با انقراض خرس قهوه ای و پلنگ ایرانی در استان های اردبیل و مازندران تمام توجهات معطوف به این دو گونه شد. گونه هایی که در سال های اخیر با تشدید درگیری بین انسان و حیات وحش مشکل ساز شده و در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند.
با انقراض دو قلاده خرس قهوه ای و پلنگ در نمین اردبیل و قمشهر مازندران در روزهای دوم و چهارم اردیبهشت ماه، خطراتی که انسان برای حیات گونه های حیات وحش دارد دوباره کشف شد.
از کمبود امکانات و تعلل کارکنان گرفته تا عدم آگاهی و آگاهی برای مقابله با این معضل، همه دست به دامان نابودی این دو گونه شده اند.
* گونه خرس قهوه ای در خطر انقراض نیست، اما جمعیت آن در کشور خوش بینانه 500 نفر است.
* خرس قهوه ای از برخی گونه ها مانند پلنگ آسیایی و یوزپلنگ بهتر است اما عموماً وضعیت جمعیتی خوبی ندارد.
* جمعیت خرس قهوه ای در حدود نیمی از کشور و در البرز و زاگرس شامل حدود 19 تا 20 استان پراکنده است.
* این واریانس چالش های زیادی از جمله اختلالات درونی سازی و مشکلات جمعیتی ایجاد کرده است.
* چالش های درگیری خرس ها با جوامع انسانی دو بعد دارد. یکی از ابعاد این درگیری ها ممکن است به دلیل چالش های درون جمعیتی باشد، مانند فرار ماده ها از نرها در طول فصل تولید مثل یا فرار گونه های جوان تر از نرهای بزرگتر و رویکرد آنها به جوامع انسانی.
* یکی دیگر از ابعاد درگیری خرس با جوامع انسانی ممکن است به این دلیل باشد که گونه ها به دام های بیولوژیکی یا زیست محیطی مانند باغ ها و کندوهای عسل در جوامع محلی جذب می شوند که باعث هجوم گونه ها به این مناطق می شود.
* بیمه می تواند راه موثری برای کاهش مرگ و میر خرس قهوه ای در جوامع محلی باشد.
* آموزش جوامع محلی یکی دیگر از راه های موثر برای کاهش مرگ و میر خرس قهوه ای است.
* پلنگ ایرانی به عنوان گونه ای در خطر انقراض با تهدیداتی مانند گرفتار شدن در تله های آهنی، مسمومیت با طعمه های مسموم و … مواجه است.
* پلنگ شکارچی بزرگ یکی از گونه های کمیاب و حفاظت شده کشور است و در فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت از محیط زیست، گونه ای در خطر انقراض قرار دارد.
* ایرانی پلنگ ایرانی جمعیت کمی در کشور دارد و به همین دلیل ارزش حفاظتی بالایی دارد.
* پلنگ ایرانی از گونه های پرچمدار محسوب می شود، بنابراین حفاظت و بهبود شرایط زندگی این گونه نشان دهنده سلامت اکوسیستم و عملکرد صحیح اجزای آن است.
* حرکت و حضور مراکز جمعیتی و حاشیه آن برای این گونه نشان می دهد که کل اکوسیستم دچار مشکل شده و اجزای مختلف اکوسیستم که عملکرد حفاظتی دارند و تامین غذا و امنیت گونه های پرچم دار مختل شده است.
* احداث جاده، راه آهن، خطوط لوله گاز و نفت، توسعه شهری و روستایی، توسعه کشاورزی، صنعت و معدن از عوامل اصلی تکه تکه شدن جزایر و زیستگاه ها هستند.
تخریب زیستگاه، تغییر کاربری و سکونت، شکار غیرمجاز و شیوع بیماری هایی مانند طاعون نشخوارکنندگان کوچک در نقاط مختلف کشور از دیگر عوامل خطر این گونه است.
* پرورش و آموزش جوامع بشری در مورد نحوه برخورد با پلنگ نقش مهمی در کاهش درگیری بین انسان و پلنگ دارد و در نتیجه از کاهش جمعیت این گونه جلوگیری می کند.