خواص کنگر فرنگی; از تنظیم فشار خون تا سلامت کبد

دکتر رکسانا دانیالی – کنگر با نام علمی Cynara scolymus گیاهی یک ساله بومی جنوب اروپا است که در زبان فرانسه به آن کنگر فرنگی و در انگلیسی کنگر می گویند. این گیاه در منابع طب سنتی ارده شاهی نامیده می شود و در واقع نوعی گل خار است.

کنگر مدیترانه ای قرن ها به دلیل خواص درمانی مختلف از جمله کمک به کاهش سطح قند خون، تقویت سیستم قلبی عروقی و سلامت کبد به طور گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته است.

از آنجایی که عصاره کنگر حاوی غلظت بالایی از ترکیبات گیاهی است، به عنوان یک مکمل دارویی محبوبیت زیادی پیدا کرده است و در حال حاضر توسط شرکت های مختلف دارویی به صورت قرص و کپسول به تنهایی یا در ترکیب با سایر ترکیبات گیاهی فرموله می شود.

مکمل های دارویی حاوی عصاره کنگر فرنگی را می توان از داروخانه های سراسر کشور تهیه کرد.

اما چقدر با این گیاه مفید آشنا هستید؟ از فواید مختلف آن برای سلامتی چه می دانید؟ موارد زیر بر اساس مقالات منتشر شده از طریق کتابخانه آنلاین جی استور جمع آوری و دسته بندی شده است:

ترکیبی غنی از مواد مغذی

کنگر فرنگی از نظر محتوای مواد مغذی گیاه بسیار قدرتمند است. کنگر فرنگی متوسط ​​(128 گرم خام و 120 گرم پخته) به طور متوسط ​​شامل مواد زیر است:

در حالی که آرتیشو کم چربی است، سرشار از فیبر، ویتامین های مختلف، مواد معدنی و ترکیبات آنتی اکسیدانی است. از مهم ترین محتویات این گیاه می توان به اسید فولیک، ویتامین C، ویتامین K و مواد معدنی ارزشمندی مانند منیزیم، فسفر، پتاسیم و آهن اشاره کرد. کنگر فرنگی متوسط ​​حدود 7 گرم فیبر دارد که 23 تا 28 درصد از متوسط ​​نیاز روزانه را تامین می کند.

به گفته محققان، کنگر فرنگی یکی از غنی‌ترین نمونه‌های آنتی‌اکسیدان در میان سبزیجات است و همین محتوای آن باعث شده تا بتواند فواید بی‌نظیری برای اندام‌های مختلف بدن انسان از خود نشان دهد.

کاهش LDL و افزایش HDL

یکی از مهمترین فواید کنگر تاثیر قابل توجه آن در کاهش LDL یا کلسترول بد و افزایش HDL یا کلسترول خوب است. عصاره به دست آمده از برگ های این گیاه حاوی چنین اثراتی است.

بر اساس یک مطالعه بزرگ روی بیش از 700 داوطلب، افزودن روزانه عصاره برگ کنگر فرنگی به مدت 5 تا 13 هفته باعث کاهش LDL و افزایش HDL می شود. مطالعه دیگری روی 143 بزرگسال مبتلا به کلسترول بالا نشان داد که مصرف منظم روزانه کنگر فرنگی به مدت 6 هفته کلسترول کل و LDL را به ترتیب 18.5 و 22.9 درصد کاهش می دهد.

علاوه بر این، یک مطالعه حیوانی کاهش 30٪ در LDL و 22٪ تری گلیسیرید را پس از مصرف منظم مکمل کنگر تایید کرد.

این عصاره از دو طریق بر کلسترول تأثیر می گذارد: اول اینکه کنگر حاوی لوتئولین است. این ترکیب آنتی اکسیدانی از تشکیل کلسترول جلوگیری می کند. دوم، عصاره برگ کنگر فرنگی بدن را تشویق می کند تا کلسترول را به طور موثرتری پردازش کند، بنابراین سطح کلی آن را کاهش می دهد.

کمک به تنظیم فشار خون

برخی از مطالعات نشان می دهد که عصاره کنگر پتانسیل کمک به افراد مبتلا به فشار خون بالا را دارد. مطالعه روی 98 مرد مبتلا به فشار خون بالا نشان داد که مصرف روزانه کنگر فرنگی به مدت 12 هفته فشار خون دیاستولیک و سیستولیک را به ترتیب به طور متوسط ​​2.76 و 2.85 میلی متر جیوه کاهش می دهد.

البته مکانیسم دقیق این اثر هنوز به طور کامل شناسایی نشده است. از جمله مواردی که منجر به کاهش فشار خون می شود، می توان به پتاسیم موجود در کنگر اشاره کرد. این ترکیب به تنظیم فشار خون کمک می کند و بنابراین در بیماران مبتلا به فشار خون بالا موثر است.

بهبود سلامت کبد

یکی دیگر از کاربردهای رایج کنگر فرنگی برای بهبود سلامت کبد است. این ترکیب گیاهی می تواند از کبد در برابر آسیب های احتمالی محافظت کند و حتی باعث رشد بافت جدید شود. از طرفی عصاره کنگر باعث افزایش تولید صفرا و در نتیجه دفع سموم کبد می شود.

به عنوان مثال، یک مطالعه بالینی روی 90 بیمار مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی نشان داد که مصرف روزانه 600 میلی گرم عصاره کنگر فرنگی به مدت 2 ماه باعث بهبود عملکرد کبد می شود. از دیگر اثرات مهم این گیاه ممکن است کاهش التهاب کبد و رسوب چربی کمتر نسبت به عدم مصرف باشد.

دانشمندان می گویند که برخی از آنتی اکسیدان های موجود در عصاره کنگر فرنگی، مانند سینارین و سیلیمارین، تا حدی مسئول فواید کبد هستند.

سایر خواص درمانی ارزشمند کنگر فرنگی:

– به تقویت سلامت دستگاه گوارش کمک می کند

– به بهبود علائم سندرم روده تحریک پذیر کمک می کند

– به کاهش قند خون کمک می کند

– کمک به کاهش وزن

– خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی

از آنجایی که اطلاعات دقیقی در مورد بی خطر بودن مکمل های کنگر فرنگی در دوران بارداری و شیردهی در دسترس نیست، توصیه می شود زنان باردار یا شیرده از مصرف آن خودداری کنند. برخی از افراد نیز ممکن است به این محتوای گیاهی حساسیت داشته باشند که در این صورت باید مصرف دارو قطع شود.

در نهایت، بیماران مبتلا به سنگ کیسه صفرا یا سنگ کیسه صفرا نباید از کنگر استفاده کنند، زیرا ثابت شده است که تولید صفرا و تحرک آن را افزایش می دهد.