علیرضا طاهری| ترافیک و آلودگی هوا دو مشکل تقریباً وابسته به هم در شرایط کنونی تهران هستند. هر دو به دلیل وضعیت همهگیری و با وجود آموزش آنلاین مدارس و دانشگاهها در وضعیت فاجعهباری قرار دارند که میتوان پیشبینی کرد با عادی شدن شرایط آموزش رسمی بدتر میشود.
بر اساس تجربیات و تحقیقات انجام شده برای کاهش ترافیک و آلودگی هوا، پیشنهادها و مدل هایی ارائه شده است که مهمترین آنها توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی است که هم کمی و هم کیفی می باشد مانند قابلیت استفاده، دسترسی، سرعت مناسب و … به اشتراک گذاشته شده است. خودروهایی که در کشور ما با مدل تاکسی ترکیب می شوند و البته با تبلیغات فرهنگی و مشوق ها و امنیت می توان تا حدودی توسعه پیدا کرد.
زمان فعالیت مشاغل مختلف که در دوره های مختلف تلاش های ناموفق در این زمینه در سپاه خبرگان بوده است، اما جرأت این کار حتی در دولت احمدی نژاد که رئیس آن متخصص خبره قاچاق و به شکلی بود وجود نداشت. کارتون مدت کوتاهی اجرا شد و نیاز آن در دولت های دیگر درک نشد.
تردد خودروهای شخصی در تهران برای ورود به هر دو منطقه محدودیت هایی قابل پرداخت دارد و همچنین با توجه به همه گیر بودن این محدودیت برای یک بار ورود در صبح زود و یک خروج بعد از ساعت کاری برای کارکنان ادارات برداشته شده است که در عمل حذف شده است. محدودیت های ترافیکی را کمتر از قبل موثر کنید.
بر اساس تجربه جهانی، مدل های مختلفی آزمایش شده است. از جمله عوارض جاده های پرتردد، پارک محدود و گران و عدم امکان پارک خودرو به جز در مکان های خاص، دریافت هزینه متناسب با استفاده از خودرو در مسیرها و ساعات پرتردد و همچنین سال ساخت و بهره برداری از خودرو. جایگزین و عدم اجرای زیرساخت ها در شرایط فعلی اجرای این موارد موجب آسیب به گروه های آسیب پذیر می شود.
توسعه محله ای که در آن دلایل سفرهای بین شهری به حداقل برسد. به این معنی که برای تحصیل، کار، درمان، خرید و … نیازی به پیمودن مسافت های طولانی در داخل شهر نیست و در صورت نیاز یک وسیله نقلیه عمومی با مشخصات مشخص شده از ابتدا تا مقصد با خدمات مناسب در محله وجود دارد.
توسعه حمل و نقل پاک شامل عابران پیاده، دوچرخه سواران و وسایل نقلیه غیر فسیلی. با ایجاد امنیت اجتماعی و زندگی و بسترهایی مانند ساخت، تجهیز و حفظ مسیر و پارکینگ ایمن و در عین حال ایجاد محدودیت برای خودروهای شخصی، دوچرخه، موتورسیکلت و دوچرخه برقی مطلوب می شود.
البته مدل های هیبریدی در شهرهایی مانند تهران موجود است که بخشی از مسیر را می توان با دوچرخه یا پیاده طی کرد و قسمت دیگر مسیر را می توان با وسایل نقلیه عمومی طی کرد.
در بسیاری از کشورهای مبتلا به بیماری عروق کرونر قلب، به دلیل کاهش پذیرش حمل و نقل عمومی به دلیل ارتباط با سایر شهروندان، از دوچرخه به عنوان یک روش جایگزین حمل و نقل استفاده می شود. در تهران به دلیل نبود شرایط مناسب و تخت تنها از موتور سیکلت به عنوان وسیله ایاب و ذهاب برای یک نفر استفاده می شود.
جایگزینی موتور با خودروی تک سرنشین می تواند از تراکم ترافیک بکاهد، اما متاسفانه بخش قابل توجهی از این موتورسیکلت ها کاربراتوری هستند و با استانداردهای روز فاصله دارند و خود باعث آلودگی هوا می شوند. سوخت ها و وسایل نقلیه مناسب برای سوخت، استانداردهای خودروها، موتورسیکلت ها برای احتراق سالم تر در سال های اخیر چندین بار به روز شده اند.
در دو دهه اخیر با حذف سرب و کاهش بنزن سعی در ارتقای کیفیت سوخت صورت گرفته و با حذف خودروهای کاربراتوری و اعمال معاینه فنی، تلاش شده تا با این تغییرات، حداقلهایی مانند سرب و کربن ایجاد شود. سطح مونوکسید در شهرهای بزرگ به ویژه در تهران به شدت کاهش یافته است. آلاینده اصلی شهر تهران در پاییز و زمستان 14.5 ساعت (ذرات معلق کوچکتر از 2.5 میکرون) و در تابستان ازن است که به دلیل وارونگی دما در فصول سرد سال بحرانی می شود.
بر اساس فهرست آلایندهها، نقش آلایندههای متحرک در آلودگی هوای تهران بیش از منابع ثابت است و البته آخرین فهرست آلایندهها مربوط به سال ۱۳۹۶ است و با توجه به شرایط جدید حاکم (همهگیری) ممکن است تغییراتی در جزئیات آن ایجاد شود. با این حال، لحظه ای که مهم به نظر می رسد، میزان زیاد نوکس این روزهای تهران است که علاوه بر ذرات معلق کوچکتر از 2.5 میکرون، در بسیاری از ایستگاه ها بالاتر از حد مجاز خودروها گزارش شده است. باعث باران اسیدی می شود که در این میان همانطور که در لیست معافیت ذکر شده است، کامیون ها و موتورسیکلت ها به همراه خودروهای سواری و اتوبوس های قدیمی از مهمترین منابع آلاینده های سیار هستند.
البته نمی توان منابع ثابتی را که شامل نیروگاه ها، صنایع و پالایشگاه های اطراف تهران می شود نادیده گرفت. این آلاینده ها در شرایط عادی کمتر از 40 درصد در آلودگی هوای تهران نقش دارند، اما در صورت استفاده از نفت کوره که می تواند تاثیر مستقیمی بر تولید و انتشار گازهای گلخانه ای 2.5 و نوکس داشته باشد، این سهم افزایش می یابد.
وضعیت تهران مانند بیماری است که علاوه بر اینکه حالش خوب نیست، هنوز وارد مرحله درمان نشده و می خواهد با یک قرص یا نوشیدنی به زندگی عادی خود ادامه دهد. شاید برخی از این مسکن ها در گذشته می توانستند به طور موقت وضعیت را تا حدودی بهبود بخشند، اما در این مرحله اولین نیاز، درک شرایط غیرعادی و عزم برای درمان آن است. این بدان معناست که خطرات و مشکلات شیمی درمانی یا جراحی را باید پذیرفت.
نهادهای مربوطه باید این هشدار را جدی بگیرند که تهران در روند فعلی قابل سکونت نخواهد بود. بر اساس گزارش های مختلف آمار قربانیان آلودگی هوای تهران بسیار زیاد است و زنگ خطری که در گذشته هشدار داده شده بود امروز به صدا درآمده است.
با اتخاذ شرایط بحرانی باید فهرستی از اقدامات ضروری و اولویت دار برای تغییر رویه یا بهبود اجرا تهیه شود که برخی از آنها نیازمند تدوین قوانین و مقررات، برخی نیازمند اقدامات اجرایی و برخی نیازمند تبلیغات است. . مشارکت و فرهنگ سازی