حمیدرضا گودرزی| موضوع برخورد قطار و تلفات مهم است. در سال 77 حوادث متعددی رخ داده است، یک بار در ایستگاه طرشت برخورد دو قطار باعث تصادف شد که 36 مجروح برجای گذاشت و اخیراً برخورد دو قطار در ایستگاه کرج تعداد زیادی مجروح برجای گذاشت. موارد قطعی برق، خاموشی، خودکشی و مواردی از این دست زیاد است.
مدیریت این غول که در اصل ناوگان اصلی حمل و نقل عمومی در یکی از بزرگترین شهرهای جهان به نام تهران است، کار ساده ای نیست. در ایستگاه ها و داخل مترو اگر فقط به تعداد عرضه کنندگان و کسانی که آگهی بازرگانی دارند دقت کنیم به تعداد زیادی می رسیم پس مترو تهران شهری در قلب یک شهر است.
علاوه بر این، اقشار متوسط و کم درآمد شهری جز این مترو وسیله حمل و نقل دیگری ندارند، بنابراین جمعیت فعال و پرتلاشی که شهر را اداره می کنند، چاره ای جز تردد با این مترو که قیمت بلیت آن نیست. قابل مقایسه با ناوگان های دیگر و قابل تحمل است. بله، این مقدمه را گفتم تا به نکته مهمتری برسم، مقاله ای به نام احساس خطر برای آینده مترو…
یکی از بزرگان می گوید بزرگترین سیاستمداران و مدیران کسانی هستند که زلزله های بزرگ را پیش بینی می کنند تا عواقب بالقوه خطرناک آن را کاهش دهند. نگهداری و بهره برداری از مترو نیازمند پارامترهای اساسی است. اولین؛ نوسازی و نوسازی واگن ها و ماشین های کنترلی و سیستم کنترل اتوماتیک.
دومین؛ به وضعیت نیروی انسانی که خطوط و قطارها را مدیریت و هدایت می کنند توجه کنید. سوم؛ ریل و لوازم جانبی و جزئیات آن. به گزارش مطبوعاتی و گزارشی از سوی مسئولان و مدیران محترم شهرستان، علت اصلی حادثه رخ داده در هفته گذشته چیست؟ با بررسی کمیسیون عالی تصادفات کشور مشخص شد:
راننده قطار فرعی 700 متر باقیمانده تا محل حادثه را بدون حذف علامت و مجوز عبور از ایستگاه بدون هماهنگی با مرکز فرماندهی غیرفعال کرد و سپس به این نتیجه رسید:
1- در سالهای اخیر اقدامات کافی برای توانمندسازی، ارتقاء و ارزیابی نیروی انسانی انجام نشده است. 2- با تمام شدن زیرساخت ها فشار کاری بر این کارکنان پرتلاش دوچندان شده است. معاون شهردار تهران در خصوص علت این حادثه با بیان اینکه راننده ایستگاه مترو کرج هوشیاری و تمرکز کافی نداشته و 4 خطای همزمان داشته است، گفت: سرعت غیرمجاز – قطع ATP – عبور از چراغ قرمز – توقف اشتباه.
سیستم ATP عامل حادثه چیست؟
منظور از این سیستم یک سیستم حفاظت خودکار است که قادر است با استفاده از اطلاعاتی که از طریق ریل راهنما در مسیر برای آن ارسال می شود، قطار را در مسیر به صورت ایمن کنترل کند و از هرگونه خطر احتمالی از جمله شکستن ریل و حضور قطارهای دیگر در مسیر عبور کند. فاصله تا ایستگاه را اطلاع دهید و سرعت مجاز و غیرمجاز قطار را کنترل کنید.
با توجه به عظمت مترو و نقش آن در تردد جمعیت فعال شهر تهران، به خوبی مشخص است که تصادفات چه پیامدهای زیانباری در پی خواهد داشت. خسارات ناشی از تصادفات بزرگ متروی تهران کمتر از یک زلزله نخواهد بود.
نقش مدیریت مترو تهران، شهرداری و شورای شهر در به روز رسانی و نوسازی ماشین آلات و کلیه تجهیزات این ناوگان بزرگ از یک سو و نقش دولت ها در جبران کمبودها و تامین امکانات لازم برای رفع آن. کاستی های آنها بسیار واضح است.
به نظر می رسد از نظر کمیسیون عالی اورژانس، با توجه به اینکه اقدامات کافی برای توانمندسازی و ارتقای زیرساخت ها و تجهیزات مترو انجام نشده است، می خواهند با اعمال فشار بر کارکنان، این کمبودها را جبران کنند. ظرفیت کارمندان مترو چقدر است، اگر فشار به دلیل ساعت کاری یا چندوظیفه بودن همزمان باشد، هیچ گناه و سهل انگاری از جانب کارمندان زحمتکش وجود نخواهد داشت.
نقش شاکی عمومی
حال این سوال مطرح می شود که آیا برای حادثه اخیر مترو در دادسرا نیز شکایتی مطرح شده است؟ در این مورد همانطور که در آیین نامه آمده است در موارد قتل یا مجروح شدن پرونده باید توسط نیروی انتظامی به مراجع قضایی ارسال شود و در تصادف اخیر عده ای مجروح شده اند، لذا شکایت به دادسرا ضروری است. خدمت و در اینجا نقش دادستان مشخص می شود.
دادستان با ورود به پرونده، به بررسی علل حادثه و یافتن مقصران می پردازد و بی توجهی مدیران مشکلی است که نباید از آن چشم پوشی کرد زیرا جان شهروندان را تهدید می کند.
تا دیر نشده به موضوع کوتاهی و عدم انجام تعهدات، قصور و بی توجهی دولت در پرونده های مربوط به پارک عظیم مترو بهتر پرداخته شود. سازمان بازرسی کل کشور طبق تعهدات قانونی خود باید وضعیت مترو را مورد بازرسی قرار دهد و موارد خسارت و تخلف را گزارش کند تا رسیدگی و پیگیری شود.
البته در جرایمی که منجر به تضییع اموال دولتی و حقوق عمومی و تضییع آنها شده است، دادستان ضمن تعقیب متهم یا متهمان، رسیدگی به این موارد را از دادگاه صالح درخواست می کند.
به این ترتیب با پیشگیری از وقوع جرم که وظیفه قوه قضائیه است، پارک عظیم مترو که در نتیجه بی خوابی شب ها و تلاش مهندسان، کارگران، مدیران شهری و شهروندان در طول 35 سال گذشته ایجاد شده است، مانع از همه چیز شده است. حوادثی که شهروندان را تهدید می کند. امیدوارم این پست کوتاه هشدار دهنده باشد.